ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ/ ADVERB

1.Γενικά

    Το επίρρημα είναι άκλιτο μέρος του λόγου. Συνοδεύει ένα ρήμα ή ένα επίθετο

   και μπορεί να δηλώνει:

 

• Τόπο: εδώ (här), μέσα (in), μπροστά (fram)
• Χρόνο: ποτέ (aldrig), σήμερα (idag), τις προάλλες (häromdagen)
• Τρόπο: ξαφνικά (plötsligt), έτσι (så), αλλιώς (annars)
• Ποσό: λίγο (lite), πολύ (mycket), αρκετά (ganska)
• Βεβαίωση: ναι (ja), βέβαια (ju)
• Διστακτικότητα: ίσως (kanske), πιθανόν (troligen)
• Αρνητικά: όχι (nej), δεν (inte), μη (icke)

 

2. «που» & «προς τα που»

 Τα επιρρήματα που απαντούν στο «που» (var-verb) χρησιμοποιούνται όταν κάποιος/ κάτι  είναι ήδη σε ένα ορισμένο μέρος, ενώ αυτά που απαντούν στο «προς τα που» (vart-verb) χρησιμοποιούνται όταν κάποιος/ κάτι πηγαίνει από ένα μέρος σε ένα άλλο.

Παράδειγμα

Jag är hemma= είμαι στο σπίτι         

Jag går hem= πηγαίνω (προς) στο σπίτι  

Στη πρώτη πρόταση είμαι ήδη κάπου (στο σπίτι) και απαντάει στην ερώτηση «Πού είσαι;». Στη δεύτερη πρόταση είμαι στο δρόμο για κάπου (για το σπίτι) και απαντάει στην ερώτηση «Προς τα πού πηγαίνεις;»

	ΠΟΥ	ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΟΥ	ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
1	där	dit	εκεί
2	här	hit	εδώ
3	framme	fram	μπροστά
4	inne	in	μέσα
5	nere	ner	κάτω
6	uppe	up	πάνω
7	ute	ut	έξω
8	hemma	hem	στο σπίτι
9	borta	bort	μακριά

Παραδείγματα

α) Jag är redan där= είμαι ήδη εκεί

    Jag åker dit varje år= ταξιδεύω εκεί κάθε χρόνο

β) Nycklarna ligger här= τα κλειδιά είναι εδώ

    Hämta nycklarna hit= φέρε τα κλειδιά εδώ

γ) Flaskorna står framme= τα μπουκάλια είναι μπροστά

    Maria kliver fram= η Μαρία κάνει ένα βήμα μπροστά

δ) Mitt hus ligger inne i stadden= το σπίτι μου είναι μέσα στη πόλη

    Jag går in i huset= μπαίνω μέσα στο σπίτι

ε) Datorn står nere i källaren= ο υπολογιστής βρίσκεται κάτω στο υπόγειο

    Hon faller ner på knä= πέφτει κάτω στα γόνατα

στ) Han sitter där uppe hela dan= κάθεται εκεί πάνω όλη μέρα

     Vi går upp och ner= πηγαίνουμε πάνω κάτω

ζ) Bilen står där ute= το αυτοκίνητο είναι εκεί έξω

    De springer ut ur huset= τρέχουν έξω από το σπίτι

η) Thanasis är borta= ο Θανάσης είναι μακριά

    Thanasis ska åka bort= ο Θανάσης θα ταξιδέψει μακριά

 

3.Επιρρήματα μπροστά από  επίθετο/ επιρρήματα/ουσιαστικά

α)  alldeles= τελείως, εντελώς

     (allt)för= (πάρα) πολύ

     fantastiskt= φανταστικά, υπερβολικά

     fullständigt= τελείως, εντελώς

     helt= τελείως, απόλυτα

    mycket= πολύ

    oerhört= τρομερά, καταπληκτικά

    precis= ακριβώς

    totalt= τελείως, απόλυτα

    väldigt= πολύ

    Τα παραπάνω επιρρήματα χρησιμοποιούνται πριν από το επίθετο και άλλα

     επιρρήματα για να τους προσδώσουν μία δυνατότερη σημασία

 

    β) ännu= ακόμη πιο

        allt= όλο και περισσότερο

        Μπροστά από επίθετα και επιρρήματα στο συγκριτικό βαθμό μπαίνουν το allt και το ännu.

        To allt σημαίνει όλο και περισσότερο (mer och mer). To ännu δυναμώνει το συγκριτικό βαθμό

        Παραδείγματα

        Hon blir allt vackrare= γίνεται όλο και ομορφότερη

        Hon är ännu vackrare än förra året= είναι ακόμα πιο όμορφη από τη περσινή χρονιά

 

  γ) Μπροστά από επίθετα και επιρρήματα στον υπερθετικό βαθμό χρησιμοποιείται

       το allra σαν ενισχυτικό

      Παραδείγματα

      Mitt barn går i förskolan för de allra minsta= το παιδί μου πάει στο νηπιαγωγείο για τα πιο μικρά

   δ) ganska=rätt= αρκετά

        Το ganska και το rätt κάνουν τη σημασία άλλων επιρρημάτων και επιθέτων

        πιο αδύναμη

       Παραδείγματα

       Maten var ganska bra= το φαγητό ήταν αρκετά καλό

       Det var rätt dåligt överlag= ήταν αρκετά άσχημα γενικά

 

    ε) lagom= όπως πρέπει

       Η αγαπημένη λέξη των Σουηδών!! Σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία, η λέξη προέρχεται από

       τη παλιά αγροτική κοινωνία, τότε που όλα τα μέλη της οικογενείας τρώγανε από το ίδιο

       τσουκάλι και πίνανε από το ίδιο κύπελλο. Για να φτάσει λοιπόν το φαγητό για όλους, κανείς

       δεν έπρεπε να φάει περισσότερο ή λιγότερο από τον άλλον, δηλαδή lagom. Η ετοιμολογία του Σουηδικού

       Ακαδημαϊκού Λεξικού είναι ότι το lagom είναι ένας κλητός τύπος του  lag (νόμος) στα αρχαία σουηδικά, όπου η κατάληξη om ή um δήλωνε πληθυντικό. Η αρχική σημασία του lagom

       (ή laghum όπως ήταν στα αρχαία σουηδικά) ήταν σύμφωνα με το νόμο, νόμιμα.

      Παράδειγμα

      De här byxorna är lagom långa= αυτό εδώ το παντελόνι είναι όσο πρέπει μακρύ

 

      στ) knappt= nästan= σχεδόν, λίγο λιγότερο από

            π.χ  Barnet väger knappt/nästan 50 kilo= το παιδί ζυγίζει σχεδόν 50 κιλά           Αν χρησιμοποιήσω το knappt σημαίνει ότι τα 50 κιλά είναι λίγα. Αν χρησιμοποιήσω το nästan

           δείχνω ότι τα 50 κιλά είναι πολλά

 

4.Χρονικά επιρρήματα/ Tidsadverb

   Τα χρονικά επιρρήματα φανερώνουν χρόνο και απαντούν στις  ερωτήσεις

    «Πότε;» (När?), «Πόσο συχνά;» (Hur ofta?) και «Για πόσο καιρό;» (Hur länge?). Στα σουηδικά τα χρονικά ρήματα μπαίνουν συνήθως στην αρχή ή στο τέλος   της πρότασης

När?  Hur ofta?  Hur länge?
i fjol= πέρυσι	ofta= συχνά	fortfarande= ακόμα
i går= χτες	alltid= πάντα	hittills= μέχρι στιγμής
i förrgår= προχτές	aldrig= ποτέ	längesedan= εδώ και πολύ καιρό
i morse= σήμερα το πρωί	sällan= σπάνια
i dag= σήμερα	ibland= μερικές φορές
i kväll= απόψε	dagligen= καθημερινά
i natt= σήμερα το βράδυ	årligen= ετησίως
i natt= σήμερα το βράδυ	emellanåt= περιστασιακά
i morgon= αύριο
i morgon bitti= αύριο το πρωί	numera= στις μέρες μας, σήμερα	halvvägs= στα μισά του δρόμου
i övermorgon= μεθαύριο	någonsin= ουδέποτε
nu= τώρα
nyss= μόλις τώρα
nyligen= πρόσφατα
snart= σύντομα
senare= αργότερα
förut= πριν
redan= κιόλας

5.Τοπικά επιρρήματα/ Rumsadverb

   Τα τοπικά επιρρήματα φανερώνουν τόπο και απαντούν στην ερώτηση

    «Που;» (Var?)

Var?
överallt= παντού
ingenstans= πουθενά
någonstans= κάπου
annanstans= αλλού
nära= κοντά
vidare= παραπέρα
tillbaka= (προς τα) πίσω
därborta= εκεί πέρα
mittemot= απέναντι
omkring= γύρω (πέριξ)

6.Τροπικά επιρρήματα/ Sättsadverb

    Τα τροπικά επιρρήματα φανερώνουν τρόπο και απαντούν στις ερωτήσεις

     «Πώς;», «Με ποιον τρόπο;» (Hur?, På vilket sätt?)

Hur? På vilket sätt?
så= έτσι	verkligen= πραγματικά
ordentligt= κανονικά	tillsammans= μαζί
ärligt= τίμια	isär= χωριστά
skönt= ωραία	något= κάπως
plötsligt= ξαφνικά	tvärtom= αντίθετα
enbart= μονάχα	snabbt= γρήγορα
annars= διαφορετικά	långsamt= αργά
i enrum= κατ’ ιδίαν	bra= καλά
på måfå= τυχαία	dåligt= άσχημα